Quy Trình Vô Trùng Dụng Cụ Nha Khoa Đúng Chuẩn – Hướng Dẫn Chi Tiết A-Z [2025]

Quy Trình Vô Trùng Dụng Cụ Nha Khoa Đúng Chuẩn – Hướng Dẫn Chi Tiết A-Z [2025]

Quy Trình Vô Trùng Dụng Cụ Nha Khoa Đúng Chuẩn – Hướng Dẫn Chi Tiết A-Z [2025]: Trong mọi cơ sở nha khoa – từ phòng khám nhỏ đến bệnh viện chuyên khoa – vô trùng dụng cụ nha khoa là điều kiện bắt buộc nhằm đảm bảo an toàn cho bệnh nhân và nhân viên y tế, đồng thời tuân thủ quy định của Bộ Y Tế.

Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn từ tổng quan đến chi tiết, về:

• Tiệt trùng dụng cụ nha khoa như thế nào

• Các bước hấp sấy dụng cụ nha khoa

• Tiêu chuẩn vô trùng trong nha khoa

• Cách vận hành máy đóng gói dụng cụ nha khoa

• Và quan trọng nhất: vô trùng dụng cụ nha khoa đúng cách

Vì sao vô trùng dụng cụ nha khoa lại quan trọng?

1. Tránh lây nhiễm chéo

Các dụng cụ như tay khoan, kẹp, gương, kim, găng… tiếp xúc trực tiếp với máu và nước bọt – môi trường chứa nhiều mầm bệnh nguy hiểm như:

• Viêm gan B, C

• HIV/AIDS

• Lao, Covid-19, Herpes…

Nếu không tiệt trùng đúng quy trình, nguy cơ lây nhiễm chéo giữa bệnh nhân – bác sĩ – nhân viên y tế sẽ rất cao.

2. Tuân thủ luật pháp và quy định y tế

Bộ Y Tế quy định rõ trong thông tư 43/2018/TT-BYT và các văn bản liên quan về:

• Điều kiện vô trùng trong phòng khám

• Lưu hồ sơ tiệt trùng dụng cụ

• Kiểm tra định kỳ máy hấp, chỉ thị sinh học…

Tiêu chuẩn vô trùng trong nha khoa theo Bộ Y Tế (Việt Nam)

Căn cứ pháp lý:

• Thông tư 43/2018/TT-BYT: Quy định về phạm vi hoạt động chuyên môn đối với cơ sở khám bệnh, chữa bệnh nha khoa.

• Quyết định 3671/QĐ-BYT: Hướng dẫn kiểm soát nhiễm khuẩn trong cơ sở y tế.

• Tiêu chuẩn ISO 17665-1 và ISO 11138 (áp dụng cho kiểm soát vô trùng bằng chỉ thị sinh học và hóa học trong máy hấp)

---

1. Tiêu chuẩn về quy trình vô trùng dụng cụ nha khoa

Cơ sở nha khoa phải thực hiện quy trình vô trùng đầy đủ như sau:

• Thu gom – phân loại – xử lý ban đầu – làm sạch – sấy khô – đóng gói – hấp tiệt trùng – lưu trữ

• Sử dụng chỉ thị hoá học và chỉ thị sinh học để kiểm tra hiệu quả tiệt trùng

• Có sổ theo dõi, nhật ký hấp, ngày hấp, loại dụng cụ, người thực hiện

---

 2. Tiêu chuẩn thiết bị vô trùng

Phòng khám phải có:

• Máy hấp tiệt trùng (autoclave) đạt tiêu chuẩn châu Âu (Class B – hút chân không, sấy khô)

• Máy đóng gói dụng cụ nha khoa: sử dụng để niêm phong túi vô trùng trước khi hấp

• Tủ lưu trữ dụng cụ vô trùng riêng biệt: tránh bụi bẩn, độ ẩm và ánh nắng trực tiếp

• Nguồn điện ổn định, nếu mất điện trong lúc hấp phải hủy mẻ hấp đó

---

3. Tiêu chuẩn nhân sự

• Có ít nhất 1 nhân viên phụ trách vô trùng được đào tạo chuyên môn

• Nhân viên được hướng dẫn cụ thể về:

  • Cách xử lý dụng cụ sắc nhọn

  • Cách ghi chép nhật ký hấp sấy

  • Cách kiểm tra chỉ thị hóa học/sinh học

---

4. Tiêu chuẩn kiểm tra và lưu trữ hồ sơ

• Test chỉ thị sinh học (vi khuẩn Bacillus stearothermophilus): tối thiểu 1 lần/tuần

• Chỉ thị hóa học (Class 5 hoặc 6): sử dụng trong từng gói hấp

• Lưu trữ hồ sơ hấp sấy, test chỉ thị, bảo trì thiết bị định kỳ ít nhất 1 năm

• Cập nhật sổ theo dõi và phiếu hấp sấy có đầy đủ:

  • Ngày hấp

  • Tên người thực hiện

  • Kết quả test

  • Loại dụng cụ

  • Thời gian, nhiệt độ, áp suất

---

5. Tiêu chuẩn kiểm định và thanh tra

• Cơ sở nha khoa có thể bị thanh tra đột xuất về vô trùng, nếu:

  • Có khiếu nại về lây nhiễm

  • Có báo cáo không tuân thủ quy trình

• Trong kiểm tra hành nghề (cấp phép hoặc tái cấp phép), vấn đề vô trùng là mục bắt buộc

• Nếu không đáp ứng, có thể bị xử phạt, yêu cầu cải thiện, hoặc đình chỉ hoạt động

---

Ghi nhớ quan trọng:

“Không có quy trình vô trùng đúng – không có điều trị an toàn.”
Việc đầu tư máy hấp chuẩn, máy đóng gói dụng cụ, và huấn luyện nhân viên là điều thiết yếu cho mọi phòng khám nha khoa hiện đại.

Tiệt trùng dụng cụ nha khoa như thế nào?

Có 4 phương pháp chính:

Lưu ý: Phương pháp hiệu quả và phổ biến nhất hiện nay là autoclave hơi nước bão hòa, kết hợp với đóng gói vô trùng và bảo quản đúng cách.

---

Vô trùng dụng cụ nha khoa đúng cách: 8 bước chi tiết

Bước 1: Phân loại dụng cụ ngay sau điều trị

• Phân thành: dụng cụ sắc nhọn, tay khoan, dụng cụ phẫu thuật, vật liệu tái sử dụng…

• Đặt vào hộp chứa riêng, có nắp đậy, tránh lẫn lộn với rác thải y tế.

---

Bước 2: Tiền xử lý – Ngâm sát khuẩn sơ bộ

• Ngâm dụng cụ vào dung dịch enzyme hoặc chlorhexidine 0.5% trong 10–15 phút.

• Giúp làm mềm và hòa tan chất hữu cơ (máu, mô, cao răng, chất dính…)

---

Bước 3: Chà rửa cơ học

• Dùng bàn chải mềm, không mài mòn để chải kỹ các góc khuất.

• Hoặc dùng máy rửa siêu âm để tăng hiệu quả, đặc biệt với dụng cụ răng hàm phức tạp.

---

Bước 4: Rửa lại bằng nước sạch – làm khô hoàn toàn

• Dùng nước sạch hoặc nước cất để rửa.

• Sấy khô bằng:

  • Khăn vải sạch (không xơ)

  • Máy sấy khí nóng

  • Tủ sấy chuyên dụng

⚠️ Dụng cụ còn ẩm sẽ làm hỏng túi đóng gói và giảm hiệu quả hấp sấy.

---

Bước 5: Đóng gói bằng máy đóng gói dụng cụ nha khoa

Tại sao phải dùng máy đóng gói?

• Đảm bảo miệng túi được hàn kín hoàn toàn bằng nhiệt

• Tránh tiếp xúc trực tiếp bằng tay

• Chống bụi, chống ẩm, tránh rách rò hơi khi hấp

Quy trình đóng gói:

1. Sử dụng túi tiệt trùng chuyên dụng (túi giấy – nhựa chịu nhiệt)

2. Dán nhãn lên túi: loại dụng cụ – ngày hấp – người thực hiện

3. Đưa vào máy đóng gói (máy seal): cài nhiệt độ 180–200°C

4. Kiểm tra đường hàn – không rách, không bong mép

---

Bước 6: Hấp sấy bằng máy autoclave

Thiết lập máy:

• Nhiệt độ hấp: 121°C (30 phút) hoặc 134°C (15 phút)

• Áp suất: 1.5–2 bar

• Chu trình: sấy – hút chân không – làm mát

Kiểm tra chỉ thị:

• Chỉ thị hoá học (màu dán trên túi): chuyển màu nếu đạt nhiệt độ

• Chỉ thị sinh học: test vi khuẩn Bacillus mỗi tuần/lần

Không hấp quá tải máy – tránh việc hấp không đồng đều hoặc ướt túi.

---

Bước 7: Bảo quản sau hấp

• Dụng cụ để trong tủ kín chuyên dụng, tránh bụi và độ ẩm cao

• Tránh nơi có ánh nắng chiếu trực tiếp

• Ghi chép sổ nhật ký hấp sấy, hạn dùng từng gói

---

Bước 8: Sử dụng đúng cách

• Chỉ mở gói vô trùng ngay trước khi sử dụng

• Nếu túi bị ướt, thủng hoặc hết hạn → phải hấp lại

---

Tiêu chuẩn vô trùng trong nha khoa

Theo quy định của Bộ Y Tế và WHO, một cơ sở đạt chuẩn cần đảm bảo:

---

Thiết bị hỗ trợ quy trình vô trùng

---

Việc vô trùng dụng cụ nha khoa đúng cách là yếu tố then chốt đảm bảo an toàn, chất lượng và uy tín của mọi cơ sở nha khoa. Từ tiền xử lý, đóng gói, hấp sấy cho đến bảo quản, tất cả đều cần tuân thủ quy trình nghiêm ngặt.

Đầu tư vào máy đóng gói dụng cụ nha khoa, máy hấp và đào tạo nhân viên bài bản sẽ giúp phòng khám:

• Đáp ứng tiêu chuẩn vô trùng trong nha khoa

• Tránh rủi ro pháp lý

• Tăng niềm tin với khách hàng

Quy Trình Tiệt Trùng Dụng Cụ Nha Khoa – 6 Bước Chuẩn

Để đảm bảo dụng cụ nha khoa hoàn toàn sạch và không còn bất kỳ mầm bệnh nào, các phòng khám chuyên nghiệp tuân thủ nghiêm ngặt quy trình tiệt trùng từng bước như sau:

Quy Trình Vô Trùng Dụng Cụ Nha Khoa

Bước 1: Rửa & Chà Rửa Dụng Cụ

• Dụng cụ được rửa bằng nước sạch và chà bằng bàn chải mềm cùng với chất tẩy rửa chuyên dụng.

• Bước này giúp loại bỏ bụi bẩn, máu khô, chất hữu cơ và các tạp chất khác còn bám trên bề mặt.

• Là bước cơ bản nhưng rất quan trọng để chuẩn bị cho các giai đoạn tiệt trùng tiếp theo.

---

Bước 2: Khử Trùng Hóa Chất

• Sau khi rửa sạch, dụng cụ được ngâm hoặc rửa bằng dung dịch hóa chất khử trùng.

• Quá trình này giúp loại bỏ phần lớn vi sinh vật gây bệnh, ngoại trừ một số loại bào tử vi khuẩn.

• Hóa chất được chọn phải đảm bảo hiệu quả khử trùng và không làm ảnh hưởng đến vật liệu của dụng cụ.

---

Bước 3: Làm Sạch Bằng Sóng Siêu Âm (Ultrasonic Cleaning)

• Dụng cụ được đưa vào máy rửa siêu âm, nơi sóng siêu âm tạo ra hiệu ứng “cavitation” (tạo bong bóng siêu nhỏ).

• Quá trình này giúp:

  • Làm sạch sâu bên trong các khe nhỏ, rãnh hoặc khớp của dụng cụ

  • Hiệu quả hơn nhiều so với chà rửa bằng tay

• Đây là bước bổ trợ mạnh mẽ giúp nâng cao hiệu quả tiệt trùng về sau.

---

Bước 4: Làm Khô

• Dụng cụ sau khi rửa sạch sẽ được làm khô hoàn toàn bằng khí nén không ẩm hoặc lau bằng khăn giấy sạch, không bụi vải.

• Dụng cụ ẩm ướt nếu đưa vào gói niêm phong có thể làm ảnh hưởng đến quá trình tiệt trùng bằng hơi nước.

---

Bước 5: Đóng Gói Riêng Biệt

• Mỗi bộ dụng cụ được gói riêng trong túi hoặc giấy gói tiệt trùng chuyên dụng.

• Bao bì này:

  • Cho phép hơi nước hoặc khí tiệt trùng xâm nhập

  • Giữ dụng cụ vô trùng sau khi hấp

  • Có thể ghi ngày hấp, tên người thực hiện và thời hạn sử dụng

---

Bước 6: Hấp Tiệt Trùng (Autoclave) & Bảo Quản

• Các gói dụng cụ được đưa vào nồi hấp tiệt trùng (autoclave) ở nhiệt độ khoảng 135°C trong thời gian và áp suất thích hợp.

• Quá trình này giúp:

  • Loại bỏ hoàn toàn vi khuẩn, virus, nấm, và bào tử vi sinh vật

  • Đảm bảo dụng cụ đạt trạng thái vô trùng tuyệt đối

• Sau khi hấp xong, các gói dụng cụ được lưu trữ trong môi trường khô ráo, sạch sẽ, và có kiểm soát độ ẩm, sẵn sàng cho lần sử dụng tiếp theo.

---

Quy trình tiệt trùng dụng cụ nha khoa gồm 6 bước này là chuẩn vàng trong ngành nha khoa hiện đại. Nó đảm bảo rằng mọi dụng cụ được sử dụng trong điều trị:

• Sạch 100%

• Không có nguy cơ lây nhiễm chéo

• An toàn tuyệt đối cho cả bệnh nhân và nhân viên y tế

Việc thực hiện đúng và đủ từng bước trong quy trình này là cam kết chất lượng và đạo đức nghề nghiệp của bất kỳ cơ sở nha khoa uy tín nào.

Máy đóng gói dụng cụ nha khoa

Máy đóng gói dụng cụ nha khoa là thiết bị không thể thiếu trong các phòng khám và bệnh viện răng hàm mặt, giúp đóng gói vô trùng các dụng cụ sau khi tiệt trùng để đảm bảo an toàn cho bệnh nhân và nhân viên y tế.

Máy đóng gói dụng cụ nha khoa có khả năng ép túi tiệt trùng y tế, dùng cho cuộn ép với nhiều kích cỡ: 5Cm, 10Cm, 15Cm, 20Cm và 30 Cm. Thanh ép được tối ưu thiết kế, giúp nhân viên đóng gói dễ dàng.

Đồng thời, máy DH 1012T cũng ẩn thanh nhiệt nóng sâu bên trong, giúp an toàn cho người sử dụng.

Ưu điểm của máy ép dụng cụ y tế DH1012T

• Thiết kế tinh gọn.
• Kiểu để bàn
• Kích thước nhỏ gọn
• Đơn giản, dễ sử dụng
• Khả năng hàng túi ép nhanh
• Lưỡi dao cắt được ẩn bên trong, an toàn và đáng tin cậy hơn.
• Điều chỉnh được nhiệt độ ép

Thông số kỹ thuật

Theo tiêu chuẩn của giải pháp vô trùng, dụng cụ sau khi được hấp tiệt trùng sẽ được đóng gói trong bao vô trùng để lưu trữ trong thời gian dài mà vẫn đảm bảo được độ an toàn của dụng cụ.

Xuất xứ : Trung Quốc
Vận hành dễ dàng
Bảo hành 6 tháng

• Điện áp: AC 220V +/-22v, 50 +/-1Hz
• Công suất: 300W
• Độ rộng tối đa của túi nilon: 300mm
• Nhiệt độ hàn: 0 – 250 độ
• Có nút điều chỉnh nhiệt độ 
• Nhiệt độ Max 250 độ
• Kích thước: 455X365X200mm
• Trọng lượng: 5kg